Siyaset ve Hilâfet Arasında Bir Eyyûbî Meliki: El-Melikü’l-Muizz İsmâil / An Ayyubid Malik Between Politics and Khilafat: Al-Malik Al-Mu'izz Ismail

Öz

Yemen coğrafyası farklı etnik kimlik ve mezheplerle karmaşık bir yapıya sahip olsa da Eyyûbî hâkimiyetine girmesiyle beraber siyasî istikrara kavuşmuştur. Öte yandan Eyyûbî melikleri Tûranşâh ve Tuğtegin dönemlerinde sağlanan düzen Tuğtegin’in ölümüyle birlikte yerine geçen oğlu el-Melikü’l-Muizz İsmâil döneminde bozulmaya başlamıştır. Bu zatın iktidara geldiği ilk günden itibaren emîrlerine ve memlûklerine karşı sergilediği menfi tutumları bölgedeki imamlar ile mahallî hanedanlıkların işine yaramış ve bunlar Yemen’deki Eyyûbî hâkimiyetine son vermek için faaliyetlere girişmişlerdir. Etrafındaki muhaliflerin artmasıyla git gide yalnızlaşan el-Muizz iktidarının son yılında halifeliğini ilan ederek halkı ve aile üyelerini kendisine biat etmeye çağırmıştır. Mamafih onun hilâfet iddiası da işe yaramamış uyguladığı yanlış ve sert politikalar yüzünden memlûkları tarafından öldürülmüştür. Bu çalışmada Eyyûbîlerin Yemen’deki hakimiyetlerinin sarsılmasında etkili olan el-Melikü’l- Muizz’in siyasî faaliyetleri ve hilâfet iddiası ele alınacaktır.