THE TITLES AND EPITHETS RECEIVED BY THE QARAMANIDS ACCORDING TO THE INSCRIPTIONS

Öz

       Türkiye’de Antalya, Larende, Ermenak, Konya, Laranda, Niğde, Aksaray illerinde Karamanoğullarını ait az sayıda oyma kitabe (mezar taşları, yapı ve hatıra yazıtları) bulunmaktadır. Bu yazıtların çoğu, 1910 yılında İstanbul’da Eski Eserler Müzesi müdürü olan Türk bilgin Halil Edhem Eldem (1861-1938) tarafından, 1911-1912 yılları arasında Tarih-i Osmani Encümeni Mecmuası yayımlanmıştır. Bunlara ek olarak, İstanbul Üniversitesi'nden merhum Türk tarihçisi Mükrimin Halil Yinanç (1900-1961), Karamanoğulları da dâhil olmak üzere, Anadolu Selçukluları ve Anadolu Beyliklerine ait yazıtların nüshalarını defterlere kaydetmiştir. Henüz yayınlanmamış olan bu defterler, merhum Prof. Refet Yinanç’ın (1939-2019) ailesinde bulunmaktadır. Bu yazımda kullandığım kitabelerin çoğu, temel olarak bu iki kaynağa dayanmaktadır.

       Bir Türk-İslam devleti olan ve siyasi olarak Osmanlılara muhalif olan Karamanoğulları, unvan ve lakap olarak, Türkçe, Arapça ve Farsça kelimeleri kullanmışlardır. Bu unvanların çoğunu Anadolu Selçuklularından devralmışlardır. Kullandıkları Türkçe sözcüklerle, Orta Asya Türk köklerine vurgu yaparlarken, Arapça kelimelerle de İslam'ı ve hilafeti desteklediklerini vurgulamışlardır. Onlar, İslam'ın ve Müslümanların yardımcıları olduklarını ve cihatla meşgul olduklarını bu sözcüklerle açıkça ifade etmişlerdir. İslam adına fetihler yapmanın yanı sıra, şirke ve dinsizliğe karşı savaştıklarını da ilan ettiler. Halifeye desteklerini her zaman dile getirdiler. Karamanoğlu II. İbrahim Bey kendini halife ilan etti. Farsça sözcüklerle de İran şahlarının varisleri oldukları iddiasında bulundular. Adalete ve ihsana önem verdiklerini belirttiler. Müminleri koruduklarını, ancak kâfirlerin düşmanı olduklarını kitabelerde açıkça yazdılar.