LAJOS KOSSUTH VE MACAR MÜLTECİLER

Öz

Türkler ve Macarlar tarih sahnesinde kadim çağlardan günümüze yakın ilişki kurmuştur. 16. yüzyılda Osmanlılar Macaristan’ı topraklarına katarak 150 yıl idare etmiştir. 1683 yılındaki Viyana bozgunu sonrasında Macaristan elden çıkmış, kısa süre sonra da Macarlar Katolik Avusturya egemenliğine girmiştir. Daha önceli yıllardaki birkaç başarısız küçük çaplı denemeye karşın Macarların, Avusturya egemenliğinden ve baskısından kurtulmak için giriştikleri özgürlük savaşı 12 Mart 1848 yılında başlamıştır. Avusturya karşıtı mücadeleler, ilk başlarda başarılı olmuşsa da, kazanılan zaferler kalıcı olamamıştır. İhtilalciler bütün ümitlerini yitirince, 11 Ağustos 1849’da Osmanlı Devleti’ne sığınmak zorunda kalmışlardır. İhtilalcilerin lideri Lajos Kossuth, sınır şehri Orsova’ya geldiklerinde Abdülmecid’e bir mektup yazarak Osmanlı Devleti’ne iltica talebinde bulunmuştur. Tarih boyunca yardım istenebilecek bir millet olarak görülen Türkler, bu güne kadar binlerce mağdur insana kucak açtığı gibi, yüzyıllardır tanıdıkları Macarların da talebini geri çevirmemişlerdir.

Tarihe “Macar Mülteciler” meselesi olarak geçen bu olay, Osmanlı devletini zor durumda bıraksa da, hoşgörü ve özverili tutum ve başarılı bir diploması örneği ile gerek Avrupa ülkelerinde gerekse Macarlar arasında takdir toplamıştır. Böylece, 19. yüzyıl tarihe Macarlar ile Türkler arasındaki dostluk ve yakınlaşma yüzyılı olarak geçmiştir. Macar mülteciler zor günlerinde kendilerine kucak açan Osmanlı Devleti’ne karşı minnet duygularını uzun süre muhafaza etmişler ve hatıralarında bu duyguları sıklıkla dile getirmişlerdir. Bu makalede, ihtilal lideri Lajos Kossuthve iki ülke halkının kahramanlıkla bezenmiş yardımseverliği incelenecek, bu tarihi olayın Macaristan’daki yansımaları ele alınacaktır.

Anahtar Kelimeler: Macar, Türk, Osmanlı, Mülteci, Lajos Kossuth, Dostluk.