SULTAN SENCER’İN ESÂRETİ

Öz

Sultan Sencer (1119-1157) en uzun süre saltanat sürmüş Büyük Selçuklu hükümdarıdır. Uzun saltanatı boyunca pek çok zafer kazanmıştır. Kardeşleri Berkyaruk ve Muhammed Tapar’ın mücadelelerinden dolayı yıpranan devleti ayağa kaldırmış, gücünü ve itibarını artırmıştır. Ne var ki o aynı zamanda Selçuklu devletinin son hükümdarı olmuştur. Sultan Sencer ile birlikte Selçuklu devletinin son bulmasına sebep olan en büyük etken onun Oğuzlar tarafından esir alınmasıdır. Üç yıl esir hayatı yaşayan ve esâreti boyunca bir Sultan olarak oldukça aşağılayıcı muamelelere maruz kalan Sultan Sencer sonunda kurtulduğunda yorgun, sarsılmış ve yaşlı bedeni dağılan devletini yeniden toparlamasına müsaade etmemiş; kısa süre sonra da vefat etmiştir. Onun kadar zor zamanlar geçiren Selçuklu devleti ise Sultanının ölümüyle nihayete ermiştir.

Sultan Sencer’in esâreti Selçuklu tarihinde örneği görülmemiş bir olaydır. Nitekim bir esâret önce bir Sultana sonra bir devlete mâl olmuştur. Çalışmamızda Sultan Sencer’in esâret altına alınması, esâret yılları boyunca yaşadıkları ve esâretten kurtuluşu kaynakların verdiği bilgiler ışığında ele alınacaktır.