NİZAMÜLMÜLK’ÜN BÜYÜK SELÇUKLU İMPARATORLUĞU’NA HİZMETLERİ

Öz

Ortaçağ İslâm dünyasının en başarılı devlet adamlarından biri olan ünlü vezir Nizâmülmülk Dandanakan zaferinden (431/1040) sonra Merv şehrine gidip Çağrı Bey’in hizmetine girdiği tarihten 10 Ramazan 485 (14 Ekim 1092) tarihinde vuku bulan ölümüne kadar kendisini Büyük Selçuklu İmparatorluğu’nun hizmetine adamıştır. Çağrı Bey Nizâmülmülk’ü oğlu Alp Arslan’a takdim ederken oğlundan onu bir baba kabul etmesini istemiştir.Nizâmülmülk Çağrı Bey’in ölümünden (451/1059) sonra da oğlu Alp Arslan adına Horasan’ı idare etmeye devam etmiştir. Nizâmülmülk’ün Alp Arslan (1063-1072) ve Melikşah’ın (1072-1092) hükümdarlık dönemlerinde her iki sultanın da veziri ve mutlak vekili sıfatıyla Büyük Selçuklu İmparatorluğu’na yaptığı hizmetleri ana hatlarıyla şu başlıklar altında değerlendirebiliriz.